بدء
صيام يوم
عاشوراء
65- Aşura Günü
Orucunun Menşei
وذكر
اختلاف ألفاظ
الناقلين
للخبر فيه
أخبرني زياد
بن أيوب قال
حدثنا هشيم
قال أنبأ أبو
بشر عن سعيد
بن جبير عن بن
عباس قال لما
قدم النبي صلى
الله عليه
وسلم المدينة
وجد اليهود
يصومون يوم عاشوراء
فسئلوا عن ذلك
فقالوا هذا
اليوم الذي
أظهر الله فيه
موسى وبني
إسرائيل على
فرعون ونحن
نصومه تعظيما
له فقال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم نحن
أولى بموسى
منكم وأمر
بصيامه
[-: 2847 :-] ibn Abbas anlatıyor: Hz.
Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) Medine'ye hicret ettiği zaman oradaki
Yahudilerin Aşura gününde oruç tuttuklarını gördü. Bunun sebebi kendilerine
sorulunca:
"Bu günde Yüce
Allah, Firavun'a karşı Hz. Musa ve israil oğullarına yardım etmiştir. Onun için
bu yardıma bir şükür olarak oruç tutuyoruz" dediler. Bunun üzerine Allah
Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem):
"Biz Musa Nebie sizden daha yakınız" buyurdu ve ashabının bu
günde oruç tutmalarını istedi.
2848, 2849 ile 11 173.
hadislerde yine gelecektir. - Tuhfe: 5450.
Diğer tahric: Buhari
(2004, 3397, 3943, 4680, 4737), Müslim 1130 (127, 128), Ebu Davud (2444), İbn
Mace (1734) ve Ahmed, Müsned (2644)
أنبأ محمد بن
منصور قال
حدثنا سفيان
قال حدثنا
أيوب عن بن
سعيد بن جبير
عن أبيه عن بن
عباس قال قدم
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم المدينة
فوجد اليهود
يصومون يوم
عاشوراء
فسألهم ما هذا
فقالوا يوم
أنجى الله فيه
موسى وأغرق
فيه آل فرعون
فصامه موسى
شكرا لله فنحن
نصومه فقال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم فنحن أحق
بموسى وأولى
بصيامه فصامه
وأمر بصيامه
[-: 2848 :-] ibn Abbas der ki:
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) Medine'ye hicret ettiği zaman oradaki
Yahudilerin Aşura gününde oruç tuttuklarını gördü. "Bu günde neden oruç
tutuyorsunuz?" diye sorunca: "Bu günde Yüce Allah, Hz. Musa'yı
kurtarıp Firavun'u denizde boğmuştur. Hz. Musa şükür olarak bu günde oruç
tutardı. Onun için biz de tutuyoruz" dediler. Bunun üzerine Allah Resulü
(sallallahu aleyhi ve sellem) :
"Biz Musa Nebie
sizden daha yakınız ve onun tuttuğu orucu ihya etmek sizden çok bize
düşer" buyurdu ve ashabının bu günde oruç tutmalarını istedi.
Tuhfe: 5528.
Diğer tahric: Buhari
(2004, 3397, 3943, 4680, 4737), Müslim 1130 (127, 128), Ebu Davud (2444), İbn
Mace (1734) ve Ahmed, Müsned (2644)
أنبأ
إسماعيل بن
يعقوب
الحرابي
الصبيحي قال حدثنا
بن موسى قال
حدثنا أبي عن
الحارث عن
أيوب عن عبد
الله بن سعيد
بن جبير عن
أبيه عن بن
عباس نحوه
[-: 2849 :-] Abdullah b. Said b.
Cübeyr, babası vasıtasıyla ibn Abbas'tan benzerini rivayet eder.
Tuhfe: 5528.
Diğer tahric: Buhari
(2004, 3397, 3943, 4680, 4737), Müslim 1130 (127, 128), Ebu Davud (2444), İbn
Mace (1734) ve Ahmed, Müsned (2644)
أنبأ قتيبة
بن سعيد قال
حدثنا الليث
عن يزيد بن
أبي حبيب أن
عراكا أخبره
أن عروة أخبره
عن عائشة أن
قريشا كانت
تصوم عاشوراء
في الجاهلية
ثم أمر رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
بصيامه فلما
فرض رمضان قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم من شاء
فليصمه ومن
شاء أفطره
[-: 2850 :-] Hz. Aişe bildiriyor:
Kureyşliler, Cahiliye döneminde Aşura gününde oruç tutarlardı. Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem) de Müslümanlardan bu günde oruç tutmalarını
söyledi. Ancak Ramazan orucu farz kılındıktan sonra Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem):
"Aşura günü dileyen
oruç tutsun, dileyen tutmasın" buyurdu.
10948 ile 10949.
hadislerde yine gelecektir. - Tuhfe: 16368.
Diğer tahric: Buhari
(1592, 1893, 2001, 2002, 3831, 4502, 4504), Müslim 1125 (113, 114, 115, 116),
Ebu Davud (2442), İbn Mace (1733), Tirmizi (753), Şemail (309), Ahmed, Müsned
(24011) ve İbn Hibban (3621)
أنبأ عبيد
الله بن سعيد
قال حدثنا
يحيى عن هشام
قال أخبرني
أبي عن عائشة
قالت كان يوم عاشوراء
يوما تصومه
قريش في
الجاهلية
فكان رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
يصومه فلما
قدم المدينة
صامه وأمر
بصيامه فنزل
صوم رمضان فكان
رمضان هو
الفريضة فمن
شاء صام يعني
عاشوراء ومن
شاء ترك
[-: 2851 :-] Hz. Aişe bildiriyor:
Aşura günü Kureyşlilerin Cahiliye döneminde oruç tuttukları bir gündü.
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) de bu günde oruç tutardı. Medine'ye
hicret ettiği zaman da hem kendisi bu günde oruç tuttu, hem de Müslümanların
tutmasını tavsiye etti: Ancak Ramazan orucu hakkında ayetler nazil olunca farz
olan oruç bu ayın orucu oldu. Aşura gününde ise artık dileyen oruç tutar
dileyen de tutmaz.
Tuhfe: 17310.
Diğer tahric: Buhari
(1592, 1893, 2001, 2002, 3831, 4502, 4504), Müslim 1125 (113, 114, 115, 116),
Ebu Davud (2442), İbn Mace (1733), Tirmizi (753), Şemail (309), Ahmed, Müsned
(24011) ve İbn Hibban (3621)
أخبرني عمرو
بن عثمان بن
سعيد قال
حدثنا أبي قال
حدثنا شعيب عن
الزهري قال
أخبرني عروة
عن عائشة قالت
كان رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يأمر
بصيام
عاشوراء قبل
أن يفرض رمضان
فلما فرض
رمضان كان من
شاء صام
عاشوراء ومن
شاء أفطر
[-: 2852 :-] Hz. Aişe der ki: Ramazan
orucu farz kılınmadan önce Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) Aşura
gününde Müslümanların oruç tutmasını isterdi. Ramazan ayının orucu farz
kılınınca artık Aşura gününde dileyen oruç tutar dileyen de tutmaz oldu.
Tuhfe: 16470.
Diğer tahric: Buhari
(1592, 1893, 2001, 2002, 3831, 4502, 4504), Müslim 1125 (113, 114, 115, 116),
Ebu Davud (2442), İbn Mace (1733), Tirmizi (753), Şemail (309), Ahmed, Müsned
(24011) ve İbn Hibban (3621)
أنبأ قتيبة
بن سعيد قال
حدثنا الليث
عن نافع عن بن
عمر أنه ذكر
عند رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يوم
عاشوراء فقال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم كان يوما
يصومه أهل
الجاهلية فمن
أحب منكم أن يصومه
فليصمه ومن
كرهه فليدعه
[-: 2853 :-] ibn Ömer bildiriyor:
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in yanında Aşura gününden bahsedilince
Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem) :
"Cahiliye insanları
bu günde oruç tutarlardı. İçinizden bu günde oruç tutmak isteyenler tutabilir,
tutmak istemeyen de tutmayabilir" buyurdu.
Tuhfe: 8285.
Diğer tahric: Buhari
(1892, 2000, 4501), Müslim 1126 (117, 118, 119, 120, 121), Ebu Davud (2443),
İbn Mace (1737), Ahmed, Müsned (4483) ve İbn Hibban (3622, 3623)
أنبأ إسحاق
بن إبراهيم
قال أنبأ وكيع
قال حدثنا
سفيان عن سلمة
بن كهيل عن
القاسم بن
مخيمرة عن أبي
عمار عن قيس
بن سعيد قال
أمرنا رسول الله
صلى الله عليه
وسلم بصيام
عاشوراء قبل
أن ينزل رمضان
فلما نزل
رمضان لم
يأمرنا ولم
ينهنا
[-: 2854 :-] Kays b. Sa'd der ki:
Ramazan ayı orucu farz kılınmadan önce Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)
Aşura gününde oruç tutmamızı söylerdi. Ramazan orucu hakkındaki ayetler nazil
olunca Aşura günü orucu hakkında herhangi bir yasak veya bir emir getirmedi.
Tuhfe: 11099.
2298. hadiste tahrici
yapıldı.
أنبأ
إسماعيل بن
مسعود قال
حدثنا يزيد
يعني بن زريع
قال حدثنا
شعبة عن الحكم
بن عتيبة عن القاسم
بن مخيمرة عن
عمرو بن
شرحبيل عن قيس
عن سعد قال
كنا نصوم يوم
عاشوراء
ونؤدي زكاة
الفطر فلما
نزل رمضان
ونزلت الزكاة
لم نؤمره ولم
ينه عنه وكنا
نفعله
[-: 2855 :-] Kays b. Sa'd der ki:
Önceleri Aşura gününde oruç tutar ve fitr sadakası verirdik. Ramazan orucu ile
zekat hakkındaki ayetler nazil olunca Aşura orucu hakkında bize herhangi bir
yasak veya emir gelmedi. Biz de bu günde oruç tutmaya devam ettik.
Mücteba: 5/49; Tuhfe:
11093.
Aynı isnad ve metinle
2297. hadiste geçti. Tahrici için de 2298. hadise bakınız.
أنبأ عمرو بن
إبراهيم قال
حدثنا علي بن
شعيب قال نا
أبو النضر قال
حدثنا
الأشجعي عن
سفيان عن
منصور عن
إبراهيم عن
عبد الرحمن بن
يزيد عن عبد
الله نحو كنا
نصوم عاشوراء
فلما نزل
رمضان لم نؤمر
به ولم ننه
عنه وكنا
نفعله
[-: 2856 :-] Abdullah b. Mes'ud:
"Önceleri Aşura gününde oruç tutardık. Ramazan orucu hakkındaki ayetler
nazil olunca Aşura orucu hakkında bize herhangi bir yasak ve emir gelmedi. Biz
de bu günde oruç tutmaya devam ettik" manasında bir söz aktarır.
Tuhfe: 9392.
Diğer tahric: Buhari
(4503), MüsIim 1127 (122, 123, 124) ve Ahmed, Müsned (4024)
أنبأ محمد بن
بشار قال
حدثنا محمد
قال حدثنا
شعبة عن منصور
عن إبراهيم
قال دخل
الأشعث بن قيس
على عبد الله
يوم عاشوراء
وهو يطعم قال
ادن فاطعم قال
إني صائم فقال
عبد الله كان
هذا يوما
نصومه قبل
رمضان فإن شئت
أن تطعم فادن
فاطعم
[-: 2857 :-] ibrahim bildiriyor:
Aşura gününde Eş'as b. Kays, Abdullah'ın yanına girdiğinde Abdullah (b. Mes'ud)
yemek yiyordu. "Buyur sen de ye" diye onu davet edince Eş'as:
"Ben oruçluyum" karşılığını verdi. Bunun üzerine Abdullah:
"Ramazan orucu farz
kılınmadan önce bu günde biz oruç tutardık. Ancak yemek istersen buyur,
yiyebilirsin" dedi.
Tuhfe: 9392.
Diğer tahric: Buhari
(4503), MüsIim 1127 (122, 123, 124) ve Ahmed, Müsned (4024)
ذكر
الاختلاف على
عمارة بن عمير
في خبر عبد الله
بن مسعود في
صوم يوم
عاشوراء
أنبأ محمد بن
العلاء قال
حدثنا أبو
معاوية عن الأعمش
عن عمارة بن
عمير عن عبد
الرحمن بن يزيد
قال دخل
الأشعث بن قيس
على عبد الله
بن مسعود يوم
عاشوراء وهو
يتغدى فقال له
عبد الله يا أبا
محمد ادن فقال
إني صائم
اليوم يوم
عاشوراء قال
وهل تدري ما
كان يوم عاشوراء
قال وما كان
قال يوم كان
يصومه رسول الله
صلى الله عليه
وسلم قبل أن
ينزل رمضان
فلما نزل
رمضان تركه
[-: 2858 :-] Abdurrahman b. Yezid
anlatıyor: Aşura gününde Eş'as b. Kays, Abdullah b. Mes'ud'un yanına girdiğinde
Abdullah öğle yemeğini yiyordu. "Ey Ebu Muhammed! Buyur sen de ye"
diye onu davet edince Eş'as: "Bu gün Aşura günü ve ben oruçluyum"
karşılığını verdi. Abdullah ona: "Peki, Aşura gününün ne olduğunu biliyor
musun?" diye sorunca, Eş'as: "Nedir?" karşılığını verdi.
Abdullah da:
"Ramazan orucu farz
kılınmadan önce Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in oruç tuttuğu bir
gündür. Ancak Ramazan orucu farz kılınınca Allah Resulü(sallallahu aleyhi ve
sellem) bu günde oruç tutmayı bıraktı" dedi.
Önceki iki hadiste
geçti, bir sonraki hadiste yine gelecektir.
- Tuhfe: 9392.
Diğer tahric: Buhari
(4503), MüsIim 1127 (122, 123, 124) ve Ahmed, Müsned (4024)
أنبأ يعقوب
بن إبراهيم
قال حدثنا
يحيى قال حدثنا
سفيان قال
حدثني زبيد عن
عمارة بن عمير
عن قيس بن
المسكين أن
الأعمش بن قيس
دخل على عبد الله
يوم عاشوراء
وهو يأكل فقال
ادن فكل قال
إني صايم قال
كنا نصومه ثم
نزل
[-: 2859 :-] Kays b. es-$eken
bildiriyor: Aşura gününde Eş'as b. Kays, Abdullah'ın yanına girdiğinde Abdullah
(b. Mes'ud) yemek yiyordu. "Buyur sen de ye" diye onu davet edince,
Eş'as: "Ben oruçluyum" karşılığını verdi. Bunun üzerine Abdullah:
"Biz de önceden bu
günde oruç tutardık, ancak (Ramazan orucu farz kılınınca) bıraktık" dedi.
Tuhfe: 9542.
Diğer tahric: Buhari
(4503), MüsIim 1127 (122, 123, 124) ve Ahmed, Müsned (4024)
أنبأ أحمد بن
حرب قال حدثنا
بن علية عن
منصور بن عبد
الرحمن عن
الشعبي عن
علقمة قال
أتيت بن مسعود
فيما بين
رمضان إلى
رمضان ما من
يوم إلا أتيته
فيه فما رأيته
في يوم صائما
ولا يوم
عاشوراء
[-: 2860 :-] Alkame der ki: ibn
Mes'ud'un yanına iki Ramazan arasında her gün gidip geldim. Aşura günü dışında
oruçlu olduğu bir gününe hiç şahit olmadım.
Kütüb-i Sitte
sahipleri içinde sadece Nesai rivayet etmiştir.
أنبأ الحسين
بن حريث قال
حدثنا أبو
أسامة عن أبي
عميس عن قيس
بن مسلم عن
طارق بن شهاب
عن أبي موسى
قال كان يوم
عاشوراء يوما
تصومه اليهود
تتخذه عيدا
فلما قدم رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
المدينة أخبر بذلك
فقال فصوموه
أنتم خالفه
رقبة
[-: 2861 :-] Ebu Musa bildiriyor:
Aşura günü Yahudilerin oruç tuttuğu ve bayram olarak kutladığı bir gündü.
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) Medine'ye hicret ettiği zaman
Yahudilerin bu uygulamasından haberdar edildi. Bunun üzerine Allah Resulü
(sallallahu aleyhi ve sellem) Müslümanlara: "O zaman siz de bu günde oruç
tutun" buyurdu.
Tuhfe: 9009.
Diğer tahric: Buhari
(2005, 3942), Müslim 1131 (129, 130), Ahmed, Müsned (19669) ve İbn Hibban
(3627)
Bir somaki hadiste
yine gelecektir.
أخبرني
إبراهيم بن
يعقوب قال
حدثنا أبو
الوليد قال
حدثنا أبو
عوانة عن رقبة
عن قيس بن مسلم
عن طارق بن
شهاب قال كان
يوم عاشوراء
لأهل يثرب
عيدا يلبس فيه
النساء
شارتهن فقال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم خالفوهم
فصوموه
[-: 2862 :-] Tarık b. Şihab der ki:
Aşura günü, bayram havasıyla Yesrib (Medine müşrik) kadınlarının en güzel
giysilerini giydikleri bir gündü. Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) de:
"Siz onlardan
farklı davranın ve bu günde oruç tutun" buyurdu.
Tuhfe: 4984.
Benzeri bir önceki
hadiste geçti.